هوافضای عاشورا

سیارک استوانه ای امواموا (Oumuamua) یک جرم آسمانی مرموز و جالب‌توجه در منظومه شمسی بوده که بر اساس تحقیقات جدید، از برخوردی مهیب در گذشته به وجود آمده است.

یکی از جالب‌توجه‌ترین و اسرارآمیزترین موضوعات جدید موردبررسی در ارتباط با منظومه شمسی، توسط ستاره شناسان، سیارک امواموا بوده که با ظاهر سیگاری شکل و حرکت چرخشی خود، به عنوان اولین جرم آسمانی که از فضای بین ستاره‌ای وارد منظومه خورشیدی ما شده،‌ شناخته می‌شود؛ با این حال بررسی‌های جدید نشان می‌دهند که این سیارک مرموز که در ماه اکتبر سال گذشته کشف شد، احتمالا با یک جرم آسمانی دیگر برخورد شدیدی داشته است.

دانشمندان میگویند که سیارک استوانه ای امواموا به احتمال قوی برای صدها میلیون سال در فضا حرکت کرده است و در صورت برخورد نکردن با اجرام دیگر، تا میلیاردها سال به سفر خود ادامه می‌دهد؛ اما تعدادی از نکات هستند که باعث مرموزتر شدن این سیارک شده‌اند؛ به عنوان مثال طول امواموا هشت برابر عرض آن بوده که تاکنون هیچ جرم آسمانی مشابه آن دیده نشده است. از طرف دیگر،‌ ماهیت این سیارک هم خود جای ابهام دارد و در حالی که دانشمندان آن را یک شی عظیم سنگی و یا نوعی دنباله‌دار می‌دانند، عده‌ای می‌گویند که سیارک استوانه ای امواموا یک فضاپیمای بیگانه است!

شبیه‌سازی حرکت سیارک مرموز امواموا

همچنین،‌ نحوه حرکت این جرم آسمانی هم به نوبه خود خاص است و ذهن بسیاری از محققان از جمله تیمی از دانشگاه کوئینز بلفاست (Queen’s University Belfast) در ایرلند، به رهبری وس فریزر (Wes Fraser) را به خود مشغول کرده است.

جزئیات تحقیقات جدید بر روی سیارک استوانه ای امواموا

تیم فریزر با بررسی روشنایی این جرم از طریق تمامی تصاویر و اطلاعات جمع‌آوری شده، نتیجه گرفتند که امواموا به صورت فوق‌العاده‌ نامنظم حرکت می‌کند و نوع عبور آن در مسیرش پیش از این هم در سیارک‌های کوچک‌تر دیده شده است؛ این طور که به نظر می‌رسد، شکل حرکت سیارک احتمالا به خاطر اتفاقاتی شناخته‌شده به وجود آمده است.

در بین دلایل احتمالی، پدیده‌های گشتاور جز و مدی که به واسطه نزدیک شدن به سیاره‌های دیگر به وجود می‌آید و اثر YORP که به تشعشات خورشیدی و تحرکات گرمایی درونی وابسته است، مطرح شده‌اند،‌ اما به طور مشخص‌تر، احتمالات برای دلیلی دیگر بسیار بالا هستند.

فریزر می‌گوید که سیارک استوانه ای امواموا در زمانی خاص از سرگذشت طولانی خود در یک برخورد شدید شرکت داشته است. دانشمندان معتقدند که این جرم آسمانی در حال خارج شدن از منظومه شمسی است و پس از رسیدن به مدار مشتری در ماه می همین سال و عبور از مدار زحل در اوایل سال میلادی آینده، دیگر اثر از آن در اطراف ما باقی نخواهد ماند.

با این حال تخمین زده می‌شود که حرکت عجیب امواموا بعد از گذشت مدتی تغییر کند و کشش‌ها و تنش‌های درونی این جرم به چرخش آن پایان دهند. همانطور که اشاره شد، محققان نمی‌دانند که ماهیت سیارک استوانه ای امواموا دقیقا چیست و به همین دلیل، تیم فریزر برای هر دو حالت که امواموا یک سیارک سنگی باشد و یا ستاره‌ای دنباله‌دار، تخمین زده‌اند که تا پایان چرخش این جرم آسمانی هنوز میلیاردها سال زمان لازم است!

در مورد شروع چرخش دیوانه‌وار این سیارک هم تخمین دقیق زمان برخورد اولیه بسیار مشکل است؛ دانشمندان میگویند که این اتفاق به احتمال قوی در منظومه‌ای که امواموا به آن تعلق دارد، شروع شده و در زمان آغاز شکل‌گیری سیاره‌ها و یا بعد از آن رخ داده است. اما از آنجایی که تهیه تصویری با کیفیت بالا از امواموا امکان‌پذیر نیست، نمی‌توان با اطمینان گفت که اوضاع در اوایل شکل‌گیری این جرم آسمانی به چه صورت بوده است.

فریزر و همکارانش مقاله جدید خود را در ژورنال “Nature Astronomy” به چاپ رسانده‌اند.

جدیدترین عکس های سیاره مشتری که به تازگی توسط کاوشگر جونو (Juno probe) ناسا تهیه شده‌اند، گوشه‌ای از شگفتی‌های پنجمین سیاره منظومه شمسی را به ما نشان می‌دهند.

فضاپیمای جونو (Juno probe) یکی از ربات‌های پیشرفته سازمان فضایی آمریکا، ناسا (NASA)، به ارزش 1 میلیارد دلار است که ماموریت کاوش پنجمین سیاره منظومه شمسی را بر عهده دارد؛ هر چند وقت یک‌بار هم مجموعه جدید از تصاویر سیاره مشتری توسط این فضاپیما به زمین مخابره می‌شود که در پرواز جونو از نزدیک این غول گازی تهیه شده است.

جونو با سرعت 209 هزار کیلومتر بر ساعت حرکت می‌کند و هر 53.5 روز یک‌بار، به صورت کامل به دور مشتری می‌چرخد؛ در یازدهمین مرتبه‌ای که این کاوشگر در مدار اطراف سیاره گردش کرد و از نزدیکی این غول گازی رد شد، مجموعه‌ای زیبا و منحصر به‌ فرد از جدیدترین عکس های سیاره مشتری را تهیه کرد که گوشه‌ای از شگفتی‌های این غول گازی را به زمینیان نشان می‌دهند.

در مجموعه تصاویر جدید سیاره مشتری جزئیات شگفت‌انگیزی از گردبادهای عظیم و ابرهای نورانی این سیاره قابل‌مشاهده است و همانطور که متخصصان اظهار کرده‌اند،‌ چند روز طول می‌کشد تا داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط جونو به زمین مخابره شوند. به همین دلیل است که یازدهمین پرواز نزدیک فضاپیما در تاریخ 7 فوریه انجام شد و داده‌ها پس از مخابره به زمین، این روزها در دسترس عموم قرار گرفته‌اند.

البته نکته جالب‌توجه این است که عکس های تهیه‌شده به صورت سیاه و سفید و به اصطلاح، خام برای دانشمندان ناسا ارسال می‌شوند و پس از قرارگیری داده‌ها بر روی وب سایتی خاص، جامعه‌ای بین المللی از دانشمندان و هنرمندان شیفته جهان خارج از جو زمین، با اعمال تکنیک‌های خاص ویرایش و رنگ‌آمیزی تصاویر به این عکس‌ها جان دوباره‌ای می‌بخشند.

این شما و این هم تعدادی از زیباترین عکس های سیاره مشتری که در مدارگردی اخیر کاوشگر جونو تهیه شده‌اند.

سفر جونو به سمت این غول گازی در تاریخ 5 آگوست 2011 آغاز شد و 5 سال طول کشید تا این فضاپیما به مدار مشتری برسد.

در این تصویر کمربند ابری جنوب سیاره را می‌بینیم.

میدان تشعشعات اطراف این سیاره به قدری نیرومند و خطرناک‌اند که قرارگیری در معرض آن‌ها به دستگاه‌های الکترونیکی آسیب جدی وارد می‌کند؛ به همین خاطر است که دانشمندان ناسا فضاپیمای جونو را در مسیری قرار داده‌اند که در هر گردش برای مدت ‌زمانی کوتاه به مشتری نزدیک شود.

این تصویر از مجموعه جدید عکس های سیاره مشتری کمربند ابری شمال غول گازی را نشان می‌دهد.

هرکدام از پروازهای نزدیک جونو که با نام “Perijove” هم شناخته می‌شوند، 2 ساعت طول می‌کشند؛ البته قرار بود که مدت زمان لازم برای گردش این کاوشگر در اطراف سیاره به دو هفته کاهش یابد، اما بروز مشکلات فنی باعث شد تا مدارگردی جونو 53.5 روز طول بکشد.

کم کردن مدت زمان قرارگیری در معرض تشعشات عمر فضاپیما را بیشتر می‌کند و از طرف دیگر، باعث ثبت تصاویر شگفت‌انگیزی مانند آنچه که در بالا می‌بینیم، می‌شود؛‌ در این عکس ابری تنها و به شدت نورانی در میان طوفان‌های سهمگین اتمسفر مشتری گرفتار شده است.

کاوشگر جونو اولین و تنها فضاپیمایی بوده که از قطب‌های این غول گازی تصویربرداری کرده است. در این تصویر بخشی از قطب جنوب مشتری را می‌بینیم.

در این قطب‌ها گردبادهایی وجود دارند که از نظر ابعاد با قاره‌ها و یا حتی اقیانوس‌های زمین برابری می‌کنند.

جزئیات نیم‌کره شمالی سیاره در این مورد از عکس های سیاره مشتری به خوبی مشخص است.

عکسی دیگر از قطب شمال مشتری؛ علاقه‌مندانی که تصاویر سیاره مشتری را ادیت می‌کنند هرکدام سبک خاص خود را دارند و برخی با کم کردن تضاد نورها، ظاهری ملایم‌تر به این غول گازی می‌دهند.

افراد دیگر هم با بیشتر کردن کنتراست رنگ، جنون مخفی‌شده در میان ابرهای سیاره را پررنگ‌تر می‌کنند.

منطقه‌ای استوایی در بخش جنوبی سیاره؛ ابرهای مشتری به صورت کلی از هیدروژن و هلیوم تشکیل شده‌اند و داده‌های فضاپیمای جونو برای بررسی دقیق‌تر عوامل به وجود آورنده ابرها و دلیل از بین رفتن آن‌ها استفاده می‌شوند.

لکه عظیم قرمز رنگ و معروف پنجمین سیاره منظومه خورشیدی هم در حال نابود شدن است و تا یک یا دو دهه دیگر اثری از آن باقی نخواهد ماند.

این عکس در هفتمین پرواز نزدیک جونو که دهم جولای 2017 انجام شد،‌ به ثبت رسیده است و نمایی شگفت‌انگیز از لکه قرمز مشتری را به علاقه‌مندان نشان می‌دهد.

با از بین رفتن ابرهای عظیم سیاره،‌ گردبادهای خیره‌کننده‌ی جدیدی به وجود می‌آیند که تماشای زیبایی آن‌ها به هیچ وجه خالی از لطف نیست.

دانشمندان ناسا امیدوارند که ربات جونو حداقل برای دو یا سه سال دیگر به کاوش ادامه دهد و داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط آن،‌ ابهامات موجود در مورد ساختار این غول گازی را برطرف کنند.

در این تصویر خیالی مسیر عبور جونو از بین کمربندهای تشعشعی مشتری به خوبی مشخص است.

در کنار جمع‌آوری اطلاعات به وسیله سنسورهای مختلف قرارگرفته بر روی فضاپیما جونو، این کاوشگر همچنان به مخابره تصاویر منحصر به فرد و زیبا از مشتری، ادامه خواهد داد.

در این مورد از عکس های سیاره مشتری که در هشتمین پرواز نزدیک جونو،‌ در تاریخ 1 سپتامبر 2017 تهیه شد، غول گازی از نمایی شگفت‌انگیز به تصویر کشیده شده است.

"ژانت اپس"، فضانورد ناسا طبق اعلام این سازمان در سال جاری به عنوان اولین فضانورد آفریقایی-آمریکایی به عنوان خدمه ایستگاه فضایی به این ایستگاه ملحق نخواهد شد.

وی قرار بود در سال جاری به اولین خدمه آفریقایی-آمریکایی در ایستگاه فضایی بین‌المللی تبدیل شود، اما آژانس فضایی آمریکا امروز اعلام کرد که وی به دلایل نامشخصی از ماموریت کنار گذاشته شده است.

"اپس" قرار بود به عنوان بخشی از ماموریت 67/56 در ماه ژوئن 2018 به ایستگاه فضایی بین‌المللی ملحق شود.

"سرنا آنون چنسلور"(Serena Aunón-Chancellor) فضانورد ناسا جای "ژانت اپس" را خواهد گرفت.

"سرنا" نیز همانند "اپس" یکی از 14 فضانورد کاندیدا بود که ناسا در سال 2009 از میان 3500 متقاضی انتخاب کرد.

"اپس" با دکترای مهندسی هوافضا و هفت سال سابقه در CIA به عنوان افسر اطلاعات فنی به ناسا آمد.

"سرنا" نیز یک پزشک با گواهینامه‌های پزشکی داخلی و فضایی است.

اعلامیه ناسا توضیح نداد که چرا آژانس "اپس" را از ماموریت کنار گذاشته است.

"برندی دین" سخنگوی ناسا گفت: هنگام تعیین تکلیف پرواز عوامل متعددی در نظر گرفته می‌شوند؛ این تصمیمات مسائل شخصی مربوط به پرسنل است که ناسا اطلاعات آن را ارائه نمی‌دهد.

در حال حاضر "اپس" به جای اینکه اولین پرواز خود را به مدار زمین تجربه کند، در دفتر فضانوردی مرکز فضایی جانسون در هیوستون کار خواهد کرد. آژانس فضایی در بیانیه‌ای گفت که وی هنوز می‌تواند در ماموریت‌های آینده مورد استفاده قرار بگیرد.

قبلا دیگر فضانوردان آفریقایی-آمریکایی از ایستگاه فضایی بازدید کرده‌اند، از جمله "للاند ملوین" که "اپس" را تشویق کرد تا در کلاس‌ها و آزمون‌های سال 2009 ناسا شرکت کند. اما "اپس" در صورت عدم لغو ماموریت به اولین زن سیاه‌پوستی تبدیل می‌شد که به عنوان خدمه در یک ماموریت بلندمدت در ایستگاه فضایی بین‌المللی زندگی و کار می‌کند.

مدیرعامل هلندی شرکت "مارس وان" که در پی تحقق اسکان بشر در مریخ تا سال 2031 است، به مهاجرت انسان به مشتری و ناهید نیز چشم دوخته است.

به گزارش ایسنا و به نقل از اسپیس، "باس لانس‌دورپ" مدیرعامل شرکت "مارس وان" خبر از امکان سکونت انسان در سیاره زهره و یکی از قمرهای مشتری در آینده نه چندان دور داده است.

"مارس وان"(Mars One) یک سازمان غیرانتفاعی برای فرود آوردن نخستین انسانها در مریخ و ایجاد یک کلونی دائمی انسان جهت اسکان انسان در مریخ تا سال 2031 است.

این شرکت توسط کارآفرین هلندی،"باس لانس‌دورپ" در سال 2010 تاسیس شد. برنامه این پروژه، امکان تحقق از نظر فنی و مالی و همچنین مسائل اخلاقی مربوط به آن به طور گسترده از جانب دانشمندان، مهندسان و فعالان صنعت هوافضا مورد انتقاد قرار گرفته است.

طبق برنامه اولیه مقرر شد که در سال 2016 یک مریخ‌نشین رباتیک و یک ربات مداری پرتاب شوند و سپس یک گروه چهار نفره از انسان‌ها در سال 2022 بر روی مریخ فرود بیایند. یک گروه چهار نفره از فضانوردان نیز هر 2 سال به آنها اضافه شوند.

از منابع درآمد اصلی پیشنهاد شده برای این پروژه، یک برنامه تلویزیونی واقع‌نما از سفر داوطلب‌ها است.

در فوریه 2015، شرکت‌های طرف قرارداد "مارس وان" برای ساخت ربات‌های مرحله نخست، اعلام کردند که مطالعات اولیه به پایان رسیده، اما هنوز از طرف این شرکت با آن‌ها تماسی حاصل نشده و فعالیت‌ها متوقف شده است.

در ابتدا کل داوطلبان سفر به مریخ 202 هزار نفر بودند که 1057 نفر از آنان برای بررسی‌های بعدی انتخاب شدند. از میان این تعداد، در تاریخ 21 فوریه 2015 تنها 100 نفر باقی مانده‌اند. این 100 نفر شامل 39 نفر از آمریکا، 31 نفر از اروپا، 16 نفر از آسیا، هفت نفر از آفریقا، و هفت نفر از اقیانوسیه هستند که این شرکت قصد دارد در نهایت 24 نفر را در شش گروه چهار نفره به سیاره مریخ بفرستد.

در میان این 100 نفر سه ایرانی با نام‌های سعید قندهاری، صادق مدرسی و الهه نوری حضور دارند.

این افراد برای سفر به مریخ باید هفت سال آموزش ببینند و سپس در سال 2023 نخستین گروه طی سفر هفت ماهه با امکانات و تجهیزات لازم به این سیاره سفر خواهند کرد. آنها باید چالش‌های زیادی را پشت سر بگذارند تا در میان 24 نفر نهایی برای سفر یک طرفه و بی‌بازگشت به مریخ باشند.

"باس لانس‌دورپ" چشم انداز بلندپروازانه‌ای برای آینده سفر فضایی دارد. این کارآفرین هلندی مصمم است انسان‌ها را به سیاره سرخ ببرد.

این تیم تلاش می‌کند تا از طریق تحقیقات و آزمایشات دقیق، سیاره را بهتر بشناسد. با وجود اینکه رساندن انسان به مریخ هیجان‌انگیز خواهد بود، اما "باس لانس‌دورپ" در حال حاضر به دنبال تحقق امکان سفر انسان به ماورای مریخ و به دیگر سیارات نظیر مشتری و ناهید است.

وی اخیرا اظهار داشت که امیدوار است کلونی‌های انسانی را به ونوس یا حتی یکی از 69 قمر مشتری ببرد.

ونوس که دومین سیاره منظومه شمسی از لحاظ فاصله با خورشید است، مطلوب‌ترین مکان برای سکونت نیست. دمای سطحی سوزان آن تقریبا 462 درجه سانتی‌گراد است. نیاز به گفتن نیست که جو این سیاره بسیار متراکم است، به طوری که احساس می‌کنید حدود یک کیلومتر زیر آب هستید.

با این حال، هر چه از سطح سیاره دورتر باشید، این سیاره بیشتر قابل سکونت می‌شود. آب و هوای زهره در ارتفاع 48 کیلومتری، شبیه به کشورهای مدیترانه‌ای است. محققان در حال حاضر در حال ایجاد یک شهر شناور در یک بالن برای سکونت در این سیاره هستند.

ایجاد یک زیستگاه در یکی از ماه‌های مشتری ممکن است کمی ساده‌تر باشد. 10 قمر در حال چرخش به دور مشتری هستند که می‌توانند سکونتگاه مناسبی برای انسان باشند. جو قابل کنترل با سطح یخ زده ضخیم آنها باعث می‌شود نامزد مناسبی باشد.

امسال پروسه انتخاب بسیار دقیق کاندیداهای ماموریت مریخ آغاز شده است. سفر مریخ نه تنها دشوار است، بلکه از نظر روان شناختی نیز مورد بحث است.

"لانس‌ دورپ" برای اطمینان از شدنی بودن و همچنین ایمنی مسافران از کمک هر دو غول فضایی، ناسا و لاکهید مارتین استفاده کرده است.

این سفر در کوتاه‌ترین حالت 35 میلیون مایل(حدود 56 میلیون کیلومتر) و در بلندترین حالت 250 میلیون مایل(حدود 402 میلیون کیلومتر) مسافت خواهد داشت و شامل یک خدمه چهار نفره خواهد بود.

هنگامی که خدمه بعد از سفری شش ماهه وارد سیاره سرخ شوند، منابعی همچون آب آشامیدنی بسیار محدود خواهد بود.

حتی سخت‌تر از آن، خدمه امکان تحرک محدودی خواهند داشت و در مدت زمان طولانی باید در کپسول خود باقی بمانند.

اگر چه سفر به مریخ و همچنین شرایط این سیاره دشوار است، اما "لانس‌دورپ" مطمئن است که می‌تواند این اتفاق را رقم بزند.

"لانس‌دورپ" می‌گوید: مریخ مقصد نهایی برای انسان‌هایی که به دنبال سکونت دائمی خارج از زمین هستند، نخواهد بود. پس از آن، اکتشافات فضایی به سمت شهرهای شناور در جو زهره در یک بالن بسیار بزرگ یا حرکت به یکی از قمرهای مشتری یا یک سیارک خواهد رفت.